Giáo dục điều dưỡng là một khía cạnh thiết yếu của hệ thống chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới. Đây là yếu tố quyết định quan trọng đến chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, có sự khác biệt đáng kể giữa các hệ thống giáo dục điều dưỡng ở các quốc gia khác nhau. Với mục đích đem lại nhiều góc nhìn hơn trong lĩnh vực này, Phuong Nam Education sẽ giới thiệu cho các bạn sự khác biệt giữa hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo chủ yếu về mặt chất lượng đào tạo và kỹ năng của sinh viên.

Hệ thống Giáo dục Điều dưỡng Việt Nam

Sự khác biệt giữa hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo có thể được biểu hiện qua hệ thống giáo dục của cả hai nước. Hệ thống giáo dục điều dưỡng Việt Nam là một hệ thống toàn diện bao gồm nhiều cấp độ giáo dục và đào tạo, được Bộ Y tế giám sát và Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Nhìn chung, có thể chia hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam thành ba cấp bậc chính:

Trung cấp nghề

Hiện nay, các trường phổ thông, trường dạy nghề và cao đẳng đều tổ chức rộng rãi mô hình giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam. Chương trình cơ bản thường kéo dài từ hai đến ba năm và sinh viên nhận được bằng sau khi tốt nghiệp. Chương trình giảng dạy phần lớn tập trung vào việc cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng điều dưỡng cơ bản, bao gồm chăm sóc bệnh nhân, quản lý thuốc và xử lý nhiễm trùng. Đây cũng là điểm khác biệt giữa hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo khi nói đến bậc học thấp nhất. 

Chương trình đào tạo trung cấp nghề điều dưỡng cung cấp đầy đủ các kiến thức và kỹ năng cho người học hành nghề

Cử nhân đại học

Cấp độ thứ hai trong hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam là chương trình cử nhân. Đây là chương trình do các trường đại học và cao đẳng cung cấp. Thời lượng chương trình thường kéo dài khoảng bốn năm để hoàn thành. So với chương trình trung cấp, chương trình giảng dạy hệ đại học toàn diện hơn, bao gồm các khóa học về lý thuyết điều dưỡng, nghiên cứu, lãnh đạo, cùng với các môn học kỹ năng mềm, kỹ năng giao tiếp, quản lý y tế và ngoại ngữ cơ bản. Sinh viên cũng được yêu cầu hoàn thành các bài thực hành lâm sàng để có được kinh nghiệm thực hành trong môi trường chăm sóc sức khỏe.

Thạc sĩ

Tại Việt Nam, người học có thể học cao hơn để lấy bằng thạc sĩ sau khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, đó là cấp cao nhất mà hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam có thể đào tạo vì các tiến sĩ điều dưỡng tại đây 100% đều do cơ sở đào tạo nước ngoài cấp bằng. 

Nhìn chung, chương trình đào tạo thạc sĩ tại Việt Nam dành cho người học đã được cấp bằng cử nhân điều dưỡng có nguyện vọng nâng cao trình độ học vấn sau khi đã tích lũy đủ kinh nghiệm trong vòng 12 tháng kể từ thời gian nộp hồ sơ dự thi (nếu thí sinh có bằng tốt nghiệp đại học xếp loại khá trở lên thì được dự thi ngay).

Hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam hiện nay cung cấp các chương trình học từ thạc sĩ trở xuống

Chương trình này kéo dài 24 tháng tập trung tính cả thời gian hoàn thành luận án tốt nghiệp. Về cơ bản, người học sẽ được tham gia các khóa học về lý thuyết chuyên sâu, nghiên cứu cá nhân lẫn theo nhóm, đồng thời được thực hành điều dưỡng nâng cao. Ở cấp độ này, người học không chỉ phải hoàn thiện về kỹ năng chuyên môn mà còn không ngừng nâng cao y đức và trách nhiệm trong công việc.

Hệ thống giáo dục điều dưỡng Áo

Hệ thống giáo dục điều dưỡng của Áo cũng là một hệ thống nổi tiếng toàn diện và có cấu trúc chặt chẽ, cung cấp nhiều cấp độ giáo dục và đào tạo từ thấp đến cao. Nhìn vào đây ta có thể thấy ngay sự khác biệt giữa hệ thống giáo dục Điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo.

Về mặt quản lý, hệ thống này được Bộ Xã hội, Y tế, Chăm sóc và Bảo vệ Người tiêu dùng Liên bang (Federal Ministry of Social Affairs, Health, Care and Consumer Protection) giám sát. Nhìn từ cấp độ, hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Áo được chia thành ba cấp chính:

Trợ lý điều dưỡng có chứng nhận

Cấp độ đầu tiên là chương trình trợ lý điều dưỡng được chứng nhận. Đây là một chương trình dạy nghề kéo dài từ 18 đến 24 tháng. Chương trình giảng dạy này tập trung vào việc cung cấp cho sinh viên kiến thức và kỹ năng điều dưỡng cơ bản, bao gồm chăm sóc bệnh nhân, quản lý thuốc và kiểm soát nhiễm trùng. Sau khi hoàn thành, sinh viên nhận được chứng chỉ và có thể làm trợ lý điều dưỡng.

Cử nhân đại học

Với những người có năng lực và nguyện vọng cao hơn, các trường ở Áo cũng có cung cấp chương trình cử nhân tương ứng. Cũng như các nước khác, bạn có thể ghi danh theo học chương trình này tại các trường đại học hoặc cao đẳng và thông thường bạn phải học trong bốn năm để lấy bằng. Sinh viên sẽ có nhiều hướng đi khi theo học tại đây như điều dưỡng trẻ em, điều dưỡng người lớn, điều dưỡng người khuyết tật, điều dưỡng sức khỏe tâm thần hoặc học tập để đảm nhận các vị trí cấp cao hơn như chức điều dưỡng trưởng.

Môi trường giáo dục điều dưỡng tại Áo được đánh giá là môi trường năng động

Thông thường một chương trình giảng dạy điển hình sẽ bao gồm các môn học như đạo đức chăm sóc sức khỏe lâm sàng, giải phẫu và sinh lý học, dược lý, sinh lý bệnh học, đánh giá sức khỏe, dinh dưỡng trị liệu, tâm lý học tổng quát, trị liệu chuyên sâu, nội khoa, lão khoa… cùng với các khóa học đào tạo kỹ năng nghiên cứu và lãnh đạo. Sinh viên cũng có cơ hội làm các bài thực hành lâm sàng để có được kinh nghiệm thực hành trong môi trường chăm sóc sức khỏe.

Thạc sĩ, tiến sĩ

Cấp độ thứ ba của giáo dục điều dưỡng tại Áo sau đại học là chương trình cấp bằng thạc sĩ và cao hơn là tiến sĩ - một điểm khác biệt giữa hệ thống giáo dục Điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo. Người học muốn học lên thạc sĩ cần phải hội đủ điều kiện là đã có bằng cử nhân điều dưỡng và muốn nâng cao trình độ học vấn của họ. Thông thường chương trình này sẽ kéo dài từ 1-2 năm. Về chuyên môn, người học lên thạc sĩ điều dưỡng sẽ có thêm thời gian để đào sâu hơn về các kiến thức như điều dưỡng nhi khoa, điều dưỡng sức khỏe tâm thần và điều dưỡng sức khỏe phụ nữ, xét trong các chuyên ngành mà người học đã chọn, bao gồm điều dưỡng lão khoa, điều dưỡng đia đình, điều dưỡng sơ sinh. 

Với người có nhu cầu học lên tiến sĩ điều dưỡng, hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Áo đòi hỏi người học phải có kỹ năng phát hiện ra các vấn đề về điều dưỡng cùng với việc nâng cao cấu trúc xây dựng liệu trình theo dõi sức khỏe. Sinh viên cũng có cơ hội tập trung vào việc phát triển lý thuyết và kiểm tra cùng với các quy trình lâm sàng hoặc quản lý y tế để nâng cao chuyên môn. Độ dài của một chương trình đào tạo tiến sĩ điển hình tại Áo là ba năm, trong đó có một học kỳ học bổ sung và 2,5 năm làm luận án và nghiên cứu.

Sự khác biệt giữa hệ thống giáo dục Điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo xét về chất lượng đào tạo và kỹ năng của sinh viên

Hệ thống giáo dục điều dưỡng của Việt Nam và Áo có một số khác biệt đáng kể về chất lượng đào tạo và tay nghề của sinh viên.

Chất lượng đào tạo

Một cách khách quan, chất lượng giáo dục điều dưỡng tại Áo được đánh giá cao hơn chất lượng giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam. Bên cạnh đó, chương trình giảng dạy cũng toàn diện hơn và theo đó bao gồm các khóa học về lý thuyết điều dưỡng, nghiên cứu và lãnh đạo. Sinh viên cũng có nhiều cơ hội hơn để được đào tạo thực hành trong môi trường chăm sóc sức khỏe. Ngược lại, hệ thống giáo dục điều dưỡng Việt Nam tập trung nhiều hơn vào việc cung cấp cho sinh viên những kiến thức và kỹ năng cơ bản về điều dưỡng. Ngoài ra, như đã nói trên, hệ thống giáo dục điều dưỡng Việt Nam cũng chỉ có thể cung cấp chương trình đào tạo cao nhất lên đến mức thạc sĩ.

Thống kê cho thấy nhân sự có trình độ cao trong ngành điều dưỡng ở Việt Nam còn khan hiếm 

Kỹ năng của sinh viên

Nhìn chung, sinh viên tốt nghiệp hệ đào tạo điều dưỡng tại Áo có kỹ năng tốt hơn so với sinh viên tốt nghiệp hệ đào tạo điều dưỡng tại Việt Nam. Họ có kỹ năng tư duy phản biện, kỹ năng giao tiếp và kỹ năng giải quyết vấn đề ở mức cao hơn do được đào tạo song song với kiến thức chuyên môn. Một phần nguyên do đến từ thực tế hệ thống giáo dục điều dưỡng của Áo nhấn mạnh việc phát triển các kỹ năng này trong suốt chương trình giảng dạy. Ngược lại, hệ thống giáo dục điều dưỡng Việt Nam không tập trung nhiều vào phát triển kỹ năng.

Sinh viên điều dưỡng ở Việt Nam cần nhiều cơ hội làm việc thực tế để nâng cao tay nghề, trau dồi chuyên môn

Tựu trung lại, hệ thống giáo dục điều dưỡng của Việt Nam và Áo có sự khác biệt đáng kể xét trên khía cạnh chất lượng đào tạo và kỹ năng của sinh viên. Hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Áo cũng có cấp bậc cao hơn, nhờ đó huấn luyện nên những sinh viên có kỹ năng tốt hơn. Nhìn vào thực trạng đó, có thể thấy học điều dưỡng tại Việt Nam hứa hẹn sẽ đóng vai trò là một nền tảng thiết yếu cho những ai có nguyện vọng nâng cao tay nghề ở Áo.

Tags: khác biệt giữa hệ thống giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam và tại Áo, giáo dục điều dưỡng tại Áo, giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam, chất lượng giáo dục điều dưỡng tại Việt Nam, chất lượng giáo dục điều dưỡng tại Áo, cử nhân điều dưỡng Áo, cử nhân điều dưỡng Việt Nam, trung cấp nghề điều dưỡng tại Áo, trung cấp nghề điều dưỡng tại Việt Nam